Tag archieven: Open access

Unieke Japanse propagandafilms (1941-1945) open online beschikbaar

creative reuse, Japanse oorlogsfilms, Nieuws, open access, propaganda, , , , , , , ,

Beeld en Geluid stelt per 1 september een collectie Japanse weekjournaals uit de jaren 1941-1945 online beschikbaar. Deze films werden gebruikt als propaganda in voormalig Nederlands-Indië (nu Indonesië) dat onder Japanse bezetting stond van 1942 tot 1945. De (Japanse) auteursrechten zijn vervallen, waardoor deze films in het publieke domein zijn en open online beschikbaar worden gesteld. Onderzoekers, onderwijsinstellingen en het algemene publiek krijgen nu de gelegenheid om de films te bekijken, downloaden en te hergebruiken. De films op Open Beelden kun je hier vinden. Bekijk hieronder de trailer van dit project:

Propaganda
De films werden gebruikt door de Sendendu, de propaganda-afdeling van het Japanse militaire bestuur op Java, om de lokale bevolking van Indonesië te beïnvloeden. De films brengen enerzijds verslag uit over de laatste stand van zaken van het slagveld en politieke bewegingen, anderzijds komt ook het onderwijs van de Japanse cultuur en taal aan bod en worden mensen gestimuleerd tot het verbeteren van hun gezondheid en hygiëne. 

Nampo hodo (7), door Nippon Eigasha Djawa (producer), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.


Studio Multifilm Batavia
Veel van de films zijn onder dwang vervaardigd in de Nederlandse studio Multifilm Batavia, die al voor de Japanse bezetting in Jakarta was gevestigd. Deze studio, onder leiding van de Nederlandse filmpionier Jan Cornelis Mol, was voor die tijd technisch en artistiek vooraanstaand. Mol beheerste diverse technieken zoals micro-cinematografie, versneld en vertraagd filmen, time-lapse en het gebruik van animaties. Hij had daarbij ook een duidelijke artistieke inslag. De Japanners dwongen Mol hen te helpen bij het vervaardigen van Japanse propagandafilms. Mede door de invloed en filmtechnieken van Mol zijn de Japanse films niet alleen historisch, maar ook film- en cultuurhistorisch van grote betekenis.

In onderstaande film over de preventie van malaria zien we diverse van de hierboven genoemde technieken terug:

Pembasmian Malaria (3/3), door Nippon Eigasha Djawa (producer), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.


Unieke collectie bij Beeld en Geluid
Kort na de Japanse capitulatie van 15 augustus 1945 is een groot aantal van deze Japanse propagandafilms door de terugkerende Nederlandse autoriteiten in Indonesië geconfisqueerd en naar Nederland verscheept. De films zijn na verloop van tijd ter conservering aangeboden bij het formele Film- en Fotoarchief van de RVD, een van de rechtsvoorgangers van Beeld en Geluid (bron). De films worden beheerd door het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, waar deze zijn opgeslagen, gedigitaliseerd en nu online beschikbaar worden gesteld. Voor zover bekend bestaat deze collectie alleen in Nederland.

Samenwerking NHK & Beeld en Geluid
De beschikbaarstelling is mede mogelijk gemaakt door voorafgaand onderzoek in samenwerking met NHK Enterprises Inc., de Japanse publieke omroep. In september 2019 startten Beeld en Geluid en NHK samen een onderzoekstraject op deze historisch belangrijke en unieke collectie door Natsuko Hayama uit Tokio, producer bij het Creative Business Center van NHK, gedurende elf maanden bij Beeld en Geluid onderzoek te laten doen naar deze filmcollectie. 

Doel van het project is om de collectie online toegankelijk te maken, onderzoek mogelijk te maken en een nieuw startpunt te creëren voor nieuwe gesprekken en ontdekkingen over deze gevoelige geschiedenis. 

Kinderen krijgen muziek- en zangles, door onbekend (producer), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

 

1.890 video’s open beschikbaar: Polygoon Hollands Nieuws 1931 t/m 1937

creative reuse, Nieuws, open access, publiek domein, , , ,

Deze periode waarin we veel thuiswerken en internet zijn meerwaarde keer op keer bewijst, onderstreept nog eens extra het belang van het online beschikbaar stellen van archiefmateriaal onder een open licentie. Ondertussen zaten we niet stil bij Beeld en Geluid. In dit eerste kwartaal van 2020 hebben we bij elkaar 1.890 video’s uit de jaren 1931 t/m 1937 als publiek domein gemarkeerd en online gepubliceerd. Dat brengt de teller op meer dan 10.500 filmpjes met historische archiefbeelden uit vervlogen tijden op openbeelden.nl.

De publiek domein status van deze video’s is centraal vastgelegd in het hart van ons archief. Dat opent de deur voor open beschikbaarstelling op onder andere onze eigen website (zoeken.beeldengeluid.nl), via Open Beelden en bij Wikimedia.

Dit beeldmateriaal staat klaar voor uiteenlopend hergebruik, zoals onderzoek en onderwijs, het koppelen aan artikelen op Wikipedia, een videoclip maken, een meme, een gifje, documentaire of wat voor beeld- en/of geluidsproject dan ook. Ga er dus vooral zelf mee aan de slag.

De video’s zijn hier te vinden:

1931, 307 video’s: Open Beelden, 1931: Wikimedia
1932, 235 video’s: Open Beelden, 1932: Wikimedia
1933, 231 video’s: Open Beelden, 1933: Wikimedia
1934, 228 video’s: Open Beelden, 1934: Wikimedia
1935, 284 video’s: Open Beelden, 1935: Wikimedia
1936, 295 video’s: Open Beelden, 1936: Wikimedia
1937, 310 video’s: Open Beelden, 1937: Wikimedia

Hieronder een paar mooie video’s uit deze set:

Video uit 1931:

Opening van het tweede Zonnestraal paviljoen, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video uit 1932:

Biljartdemonstratie door H.J. Robijns, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video uit 1933:

Struisvogelrennen, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 1934:

Jiu jitsu de zelfverdediging zonder wapens, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video uit 1935:

Internationale kattententoonstelling, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video uit 1936:

Grammofoonplaten carillon in de stadhuistoren, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video uit 1937:

Staal en glasplastiek van Peter van Gelder, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Veel nieuwe video’s beschikbaar – Publiek Domeindag 2020

creative reuse, Evenementen, Materiaal, Nieuws, open access, publiek domein, Publiek Domeindag 2020, , , ,

Zo tegen het einde van 2019 hebben we weer flink wat nieuwe video’s op Open Beelden kunnen plaatsen. Deze website viert haar 10e verjaardag en daarmee heeft Beeld en Geluid afgelopen decennium een deel van haar collectie open beschikbaar gesteld om laagdrempelig open hergebruik te stimuleren. De collectie op Open Beelden is aangevuld met 1.245 video’s uit de collectie Polygoon Hollands Nieuws uit de jaren 1938, 1939, 1946, 1947 en 1948. Van dit materiaal is het auteursrecht verlopen en valt daarmee in het publieke domein.

Deze video’s kun je hier vinden:
1938: Open Beelden, 1938: Wikimedia
1939: Open Beelden, 1939: Wikimedia
1946: Open Beelden, 1946: Wikimedia
1947: Open Beelden, 1947: Wikimedia
1948: Open Beelden, 1948: Wikimedia

Polygoonjournaals uit 1949
We beginnen 2020 door opnieuw een set Polygoonjournaals op Open Beelden en Wikimedia te plaatsen. In dit geval gaat het om 262 fragmenten van bioscoopjournaals uit 1949.  Deze video’s vallen per 1 januari 2020 in het publieke domein en zijn vanaf dat moment volledig open beschikbaar voor elk verder hergebruik. Vanaf het nieuwe jaar zal de nieuwe set video’s hier beschikbaar komen op Open Beelden en in de categorie video’s uit 1949 via Wikimedia.

Publiek Domeindag 2020
Op vrijdag 10 januari 2020 organiseren we bij Beeld en Geluid in Hilversum Publiek Domeindag 2020. Op deze dag vieren we de levens en creaties van makers die meer dan 70 jaar geleden overleden zijn met diverse sprekers uit verschillende organisaties. Zo zullen we onder andere de levens van architect Joseph Cuypers, graficus Frans Bosen, en schrijfster Henriëtte Blaauw uitlichten.

Documentairemaker Pim Zwier zal vertellen over zijn documentaire over politiek tekenaar Albert Hahn, ‘de Getekende Hahn‘, gemaakt met archiefmateriaal uit van oa. Beeld en Geluid en het IISG.

Niet alleen makers van vroeger worden in het spotlight gezet maar ook makers die gebruik maken van publiek domein materiaal en daar nieuwe werken mee maken, zoals de projecten Open Archief en RE:VIVE. Er zijn ook 2 interactieve workshops waarbij je zelf aan de slag kunt gaan met het publiek domein materiaal van 2020. Er is een Wikimedia Edit-a-thon om publiek domein materiaal aan Wikipedia-artikelen te koppelen. Verder organiseren we workshop GIF’s maken waarmee je publiek domein materiaal nieuw leven in kan blazen en creatief kunt hergebruiken.

  • kom ook naar Publiek Domeindag 2020 bij Beeld en Geluid!
  • zie hier het volledige programma
  • de toegang is GRATIS, graag wel aanmelden via dit formulier 

Publiek Domein Dag is een jaarlijkse productie van de werkgroep Publiek Domein van de vereniging Open Nederland. De werkgroep is een samenwerking tussen Open Nederland, de Koninklijke Bibliotheek, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, het EYE Filmmuseum, en Wikimedia Nederland.

Hier een paar mooie nieuwe parels:

Video 1: 1938

JAPIE MAAKT KENNIS MET DE HOLLANDSE ZINDELIJKHEID, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 2: 1939

HET IJS KRUIT, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 3: 1946

POSTDUIVENTENTOONSTELLING, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 4: 1947

INTERNATIONAAL KAPCONCOURS, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 5: 1948

Schiphol of Burgerveen?, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Open Archief

creative reuse, Nieuws, open access, publiek domein, , ,

Hergebruik van digitale collecties van musea en archieven levert nieuwe verhalen op in verrassende, vernieuwende vormen. Toch vinden makers en archieven elkaar soms nog slecht. Met het project Open Archief werken Het Nieuwe Instituut en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid samen om creatief hergebruik van digitale erfgoedcollecties te stimuleren.

Het Nieuwe Instituut beheert één van de grootste architectuurarchieven ter wereld en de collectie van Beeld en Geluid bevat meer dan 1 miljoen uur aan historisch audiovisueel materiaal. Een groeiend deel van deze collecties wordt beschikbaar gesteld onder open licenties en is beschikbaar voor creatief hergebruik door derden. Zo kunnen nieuwe ideeën ontstaan en nieuwe verhalen worden verteld. Met Open Archief willen de instituten een nieuwe generatie makers kennis laten maken met de mogelijkheden van digitale erfgoedcollecties. Beeld en Geluid en Het Nieuwe Instituut maken zich hard voor het belang van hergebruik van erfgoed en nodigen makers uit om met de ‘open collecties’ die online beschikbaar zijn nieuwe werken te maken.

Werkperiode
Het Nieuwe Instituut en Beeld en Geluid nodigen makers uit om nieuw werk te maken met gebruik van archiefstukken uit hun digitale collecties. Aan de hand van een Open Call zijn drie makers geselecteerd die hun ideeën zullen uitwerken tot drie nieuwe, autonome mediawerken die vanaf 31 oktober in Het Nieuwe Instituut te zien zullen zijn. In april zijn Kunstenaar Guy Königstein, filmmaker Donna Verheijden en kunstenaar/designer Oana Clitan geselecteerd voor de werkperiode. Volg hun proces via de projectwebsite www.openarchief.nl.

Zelf aan de slag!
Met de ‘open collecties’ kan je ook zelf nieuw werk maken. We zijn erg benieuwd wat voor moois jij wil maken met dit beschikbare erfgoed. Een deel van de collectie van Beeld en Geluid vind je hier op Open Beelden. Om de open collectie van Het Nieuwe Instituut te gebruiken vind je hier meer informatie.

Vragen over Open Archief of wil je ons laten zien wat jij met de open collecties gemaakt heb? Dan kan je ons altijd mailen via openarchief@beeldengeluid.nl.