Categorie archieven: Materiaal

Veel nieuwe video’s beschikbaar – Publiek Domeindag 2020

creative reuse, Evenementen, Materiaal, Nieuws, open access, publiek domein, Publiek Domeindag 2020, , , ,

Zo tegen het einde van 2019 hebben we weer flink wat nieuwe video’s op Open Beelden kunnen plaatsen. Deze website viert haar 10e verjaardag en daarmee heeft Beeld en Geluid afgelopen decennium een deel van haar collectie open beschikbaar gesteld om laagdrempelig open hergebruik te stimuleren. De collectie op Open Beelden is aangevuld met 1.245 video’s uit de collectie Polygoon Hollands Nieuws uit de jaren 1938, 1939, 1946, 1947 en 1948. Van dit materiaal is het auteursrecht verlopen en valt daarmee in het publieke domein.

Deze video’s kun je hier vinden:
1938: Open Beelden, 1938: Wikimedia
1939: Open Beelden, 1939: Wikimedia
1946: Open Beelden, 1946: Wikimedia
1947: Open Beelden, 1947: Wikimedia
1948: Open Beelden, 1948: Wikimedia

Polygoonjournaals uit 1949
We beginnen 2020 door opnieuw een set Polygoonjournaals op Open Beelden en Wikimedia te plaatsen. In dit geval gaat het om 262 fragmenten van bioscoopjournaals uit 1949.  Deze video’s vallen per 1 januari 2020 in het publieke domein en zijn vanaf dat moment volledig open beschikbaar voor elk verder hergebruik. Vanaf het nieuwe jaar zal de nieuwe set video’s hier beschikbaar komen op Open Beelden en in de categorie video’s uit 1949 via Wikimedia.

Publiek Domeindag 2020
Op vrijdag 10 januari 2020 organiseren we bij Beeld en Geluid in Hilversum Publiek Domeindag 2020. Op deze dag vieren we de levens en creaties van makers die meer dan 70 jaar geleden overleden zijn met diverse sprekers uit verschillende organisaties. Zo zullen we onder andere de levens van architect Joseph Cuypers, graficus Frans Bosen, en schrijfster Henriëtte Blaauw uitlichten.

Documentairemaker Pim Zwier zal vertellen over zijn documentaire over politiek tekenaar Albert Hahn, ‘de Getekende Hahn‘, gemaakt met archiefmateriaal uit van oa. Beeld en Geluid en het IISG.

Niet alleen makers van vroeger worden in het spotlight gezet maar ook makers die gebruik maken van publiek domein materiaal en daar nieuwe werken mee maken, zoals de projecten Open Archief en RE:VIVE. Er zijn ook 2 interactieve workshops waarbij je zelf aan de slag kunt gaan met het publiek domein materiaal van 2020. Er is een Wikimedia Edit-a-thon om publiek domein materiaal aan Wikipedia-artikelen te koppelen. Verder organiseren we workshop GIF’s maken waarmee je publiek domein materiaal nieuw leven in kan blazen en creatief kunt hergebruiken.

  • kom ook naar Publiek Domeindag 2020 bij Beeld en Geluid!
  • zie hier het volledige programma
  • de toegang is GRATIS, graag wel aanmelden via dit formulier 

Publiek Domein Dag is een jaarlijkse productie van de werkgroep Publiek Domein van de vereniging Open Nederland. De werkgroep is een samenwerking tussen Open Nederland, de Koninklijke Bibliotheek, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, het EYE Filmmuseum, en Wikimedia Nederland.

Hier een paar mooie nieuwe parels:

Video 1: 1938

JAPIE MAAKT KENNIS MET DE HOLLANDSE ZINDELIJKHEID, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 2: 1939

HET IJS KRUIT, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 3: 1946

POSTDUIVENTENTOONSTELLING, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 4: 1947

INTERNATIONAAL KAPCONCOURS, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Video 5: 1948

Schiphol of Burgerveen?, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.

Nederlandse dans- en theatervoorstellingen online

Evenementen, Materiaal, Nieuws

Amsterdam – De opleiding Theaterwetenschap van de Universiteit van Amsterdam heeft in samenwerking met dans- en theatergezelschappen en met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid een portal voor voorstellingsregistraties geopend op Open Beelden. De portal bevat een selectie van fragmenten van hedendaagse theater- en dansvoorstellingen die zijn opgevoerd tussen 1990 en 2010 van onder meer Emio Greco | PC, Paul Koek, Gerardjan Rijnders en Johan Simons.

Een unieke collectie

In een intensieve samenwerking tussen de universiteit, de gezelschappen en Beeld en Geluid is in een jaar tijd een selectie van ruim 20 voorstellingsregistraties in 300 fragmenten beschikbaar gemaakt. Het betreft een unieke videocollectie van hedendaagse theater- en dansvoorstellingen van (internationaal) toonaangevende regisseurs en choreografen. De video’s zijn geregistreerd en worden beheerd door Erik Lint, docent/promovendus bij Theaterwetenschap. Beroemde producties als Liefhebber, Licht en Snaren van Gerardjan Rijnders, Bacchanten en Truus en Connie van Johan Simons en Paul Koek zijn als gevolg hiervan beschikbaar via het online platform Open Beelden.

Bacchanten 30/38, door ZTHollandia, Johan Simons & Paul Koek (regie) / Erik Lint (video), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken.
Bacchanten 28/38, door ZTHollandia, Johan Simons & Paul Koek (regie) / Erik Lint (video), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken.
Bacchanten 32/38, door ZTHollandia, Johan Simons & Paul Koek (regie) / Erik Lint (video), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken.

Daarnaast is een belangrijk deel van het oeuvre van de choreografen Emio Greco en Pieter C. Scholten toegankelijk gemaakt: werk uit het begin van hun samenwerking, zoals de trilogie Fra Cervello e Movimento: Bianco, Rosso en Extra Dry, en recent werk zoals Hell.

Portal speciaal voor de uitvoerende kunsten op Open Beelden

Open Beelden is een initiatief van Beeld en Geluid in samenwerking met Kennisland. Het is een open mediaplatform dat toegang biedt tot audiovisuele collecties. De toegang tot het materiaal op Open Beelden is gebaseerd op het Creative Commons-licentiemodel. Dit biedt rechthebbenden de mogelijkheid om werken beschikbaar te stellen aan anderen op een manier die zij zelf kiezen. Hierdoor kunnen gebruikers gemakkelijk de video’s delen en in sommige gevallen ook hergebruiken.

Voor de videocollectie van Theaterwetenschap is een domeinportal ingericht theater.openbeelden.nl waarin alle videofragmenten te vinden en bekijken zijn. Deze video’s zijn openbaar, voor niet-commerciële doeleinden (her)bruikbaar, en in het bijzonder geschikt voor onderwijsdoeleinden.

Internationaal bereik via Europeana

De werkzaamheden vonden plaats in het kader van het Europese project ECLAP. Dit is een consortium van universiteiten en erfgoedinstellingen dat een platform ontwikkeld voor digitaal erfgoed van de podiumkunsten. Het is onderdeel van de Europeana projectengroep. Alle gegevens over de voorstellingen zullen in het Engels via deze Europese websites internationaal toegankelijk worden. Nederlandse theater- en dansvoorstellingen worden in online platforms vindbaar naast de collecties van het Rijksmuseum, het Louvre en het British Museum. Zij worden hiermee onderdeel van de Europese culturele canon.

Seminar op 13 juni

Op donderdag 13 juni organiseert de UvA van 13.00 tot 18.00 het seminar Nederlandse dans- en theatervoorstellingen online om de uitkomsten en ervaringen van het project te delen met professionals in alle domeinen van de podiumkunsten: onderwijs, erfgoed en makers. De bijeenkomst richt zich ook op de toekomst van het documenteren en archiveren van de podiumkunsten.

EUscreen-portal op Open Beelden

Materiaal, Nieuws, ,

EUscreen, het platform voor Europese televisiegeschiedenis, heeft vanaf heden een eigen portal op Open Beelden. De portal bevat een selectie van bijna 60 video’s uit het Europese televisie-erfgoed die beschikbaar zijn voor hergebruik onder een Creative Commons-licentie. De video’s zijn afkomstig uit de archieven van Beeld en Geluid (Nederland), VRT (België), NAVA (Hongarije), Cinecittá Luce (Italië) en Televisió de Catalunya (Spanje). Met de portal wil EUscreen bezoekers de mogelijkheid geven om beelden uit de Europese televisiegeschiedenis (op een creative manier) te hergebruiken.

EUscreen heeft als doel het Europese televisie-erfgoed online toegankelijk te maken voor het brede publiek. Sinds de start in oktober 2009 zijn er meer dan 40.000 video’s, foto’s en artikelen over de Europese televisiegeschiedenis verschenen op de gratis toegankelijke portal. De materialen zijn afkomstig van 28 Europese partners uit 19 landen. Eén van de vier speerpunten van EUscreen is ‘hergebruik en creativiteit’. Het opzetten van de EUscreen-portal op Open Beelden maakt het voor bezoekers dan ook mogelijk om met een kleine selectie van het materiaal creatief aan de slag te gaan.

De collectie video’s in de portal bevat een gevarieerde selectie. Zo is er uit de archieven van de VRT een programma over vrouwen in het leger uit 1977:

Meisjes van het regiment, door VRT, is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken.

Uit het archief van Beeld en Geluid is er een reportage over de uitreiking van de TV-Prijs in 1961 aan Carel Enkelaar. In het publiek is ook televisiepionier Erik de Vries aanwezig:

Uitreiking TV Prijs 1961, door Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Gelijk delen.

Naast historische beelden bevat de portal ook meer recente beelden, zoals prachtige beelden van verschillende plekken in Catalonië uit het archief van Televisió de Catalunya. Bijvoorbeeld van het onderwaterleven in het zeereservaat van de Medes eilanden:

Catalonia Clips, door Producers: TV3, New Elements. Director: Xavier Manich., is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken.

Bekijk voor meer voorbeelden van hergebruik ook het EUscreen blog, waar je verslagen vindt van de verschillende remix workshops en de demopagina, waarop je voorbeelden vindt van datavisualisaties en mogelijke aanknopingspunten om er zelf mee aan de slag te gaan. De volledige collectie video’s die gratis te bekijken valt, inclusief virtuele tentoonstellingen, vind je op www.euscreen.eu.

EUScreen logo

Van stoomtrein naar elektrische trein

Materiaal, , , ,

Op Open Beelden zijn recentelijk 50 video’s toegevoegd met in de hoofdrol het spoorwegennet van Nederland. In 65 jaar Polygoonjournaal zijn de spoorwegen een regelmatig terugkerend nieuwsonderwerp. Dan gaat het nog niet continue over problemen die vertragingen en storingen veroorzaken, maar vooral over de ontwikkelingen en groei die de spoorwegen in Nederland doormaken. Langzaamaan wordt een steeds groter gedeelte van het spoorwegnet geëlektrificeerd. Stoomtreinen worden vervangen door elektrische treinen. Tot deze stoom spuwende gevaartes niet meer in het Nederlandse landschap voorkomen. Daarnaast worden er steden en verbindingen aan het spoorwegennet toegevoegd. Zo kan de treinreiziger steeds meer plekjes in Nederland bezoeken.

De elektrificatie van het Nederlandse spoorwegennet krijgt in 1938 al aardig vorm. Op verschillende verbindingen rijden dan elektrische treinen en op bepaalde trajecten worden er dieseltreinen ingezet. Met de jaren verdwijnt de stoomtrein langzaam van de Nederlandse sporen. In dit Polygoonjournaal is te zien hoe de elektrificatie van de spoorwegen in 1938 vordert:

Elektrische trein verovert Nederland, door Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Gelijk delen.

Natuurlijk gaat er, ook in vroegere tijden, wel een iets mis op de spoorwegen. Zo ontspoort er onder andere in 1926 en 1929 een passagierstrein. Regelmatig vinden er ook ongelukken plaats bij bewaakte en vooral onbewaakte overgangen. In het onderstaande item is te zien hoe weggebruikers attent worden gemaakt op de gevaren van een onbewaakte overweg.

Weggebruikers attentie…. onbewaakte overweg, door Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Gelijk delen.

Niet alleen de treinen en spoorwegen zijn onderwerpen in Polygoonjournaals. Er is ook aandacht voor de passagiers en welke voorwerpen zij in de treinen achterlaten. Van gitaars tot schoenen, de meest vreemde voorwerpen worden in treinen gevonden. Verschillende mensen snuffelen tussen de gevonden voorwerpen op zoek naar iets van hun gading:

Gevonden voorwerpen bij de Nederlandse Spoorwegen tentoongesteld, door Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Gelijk delen.

In het Spoorwegmuseum in Utrecht kunnen mensen een kijkje nemen in het verleden van de spoorwegen. Hier is onder andere een kopie van de oudste Nederlandse stoomlocomotief te zien, genaamd De Arend. Er valt een oude dienstregeling te bewonderen en op een maquette rijdt een model van een elektrische trein heen en weer. Ook krijgen de bezoekers een kijkje achter de schermen van de NS en is te zien hoe de automatisering van de spoorwegen in zijn werk gaat.


Het Spoorwegmuseum in Utrecht, door Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Creative Commons – Naamsvermelding-Gelijk delen.

Vrouwen in een mannenwereld

Materiaal, , ,

De emancipatie van de Nederlandse vrouw heeft de afgelopen eeuw een vlucht genomen. Op de arbeidsmarkt, in de sport en ook op vele andere plekken doen vrouwen actief mee. Door de jaren heen heeft het Polygoonjournaal verschillende malen reportages gemaakt over vrouwen in een tot dan toe door mannen gedomineerde wereld. Bijzonder in dit geval zijn bijvoorbeeld de beelden van de vrouwelijke luchtvaartpionier mej. Beppie Versluys. Zij slaagde in 1930 als eerste vrouw voor het Nederlandse vliegbrevet. In Het Vaderland vertelt ze uitvoerig over haar vliegexamen en haar voorbereiding, want ze snapt dat mensen wat huiverig zijn voor een vrouw in een vliegtuig: “Het moet voor velen een onveilig gevoel zijn, dat hun Hollandsche hemel doorkruist wordt door een vrouw en dan nog wel een op den overmoedigen leeftijd.” Toch was het als vrouw soms wel flink doorbijten. Bij het onderdeel waarbij ze een uur moest vliegen op 2000m hoogte had ze het zwaar: “Het was heel erg koud en ik heb boven een deuntje zitten huilen om de pijn in mijn vingers. (Vermoedelijk zal geen mijner collega’s zich daaraan bezondigd hebben).” Toch doorstond ze alle testen en kon ze haar vliegbrevet in ontvangst nemen:

Hoewel mej. Versluys niet de intentie had om van het vliegen haar beroep te maken, waren er in de jaren ’30 wel vrouwen die aan de slag gingen in beroepen die tot dan toe werden gezien als mannenberoepen. Met de dreigende oorlog werden bijvoorbeeld Nederlandse vrouwen opgeleid tot brandweervrouw om de taak van mannen over te kunnen nemen indien nodig. Dat vrouwen hier eigenlijk niet geschikt voor werden geacht was volgens Het Vaderland even minder belangrijk: “Of de vrouw nu wel geschikt is voor dit werk – vechten tegen vuur is mannenwerk – moet buiten beschouwing blijven, omdat het niet anders zal kunnen.” Het Polygoonjournaal filmde een demonstratie van de vrouwelijke brandweerlieden van het Haagse brandweerkorps in 1939. Gekleed in brandweerpakken geven de vrouwen onder andere een blusdemonstratie:

In 1953 had de politie in Heerlen ook een primeur, daar werden voor het eerst vrouwen geworven die in uniform de straat op zouden gaan. Volgens de Nieuwe Leidsche Courant zouden ze ingezet worden voor “het toezicht op de jeugd, het lesgeven aan de jeugdverkeersbrigades en het toezicht op bioscoopbezoek, café’s en andere openbare vermakelijkheden.” Het Polygoonjournaal reisde in december van datzelfde jaar af naar Heerlen om deze ‘zwakke arm der wet’ aan het werk te zien. In de reportage zien we naast hun dagelijkse werkzaamheden ook de judolessen die de agentes kregen om ze weerbaarder te maken:

Dat de situatie veranderd was in de jaren ’80 laat een reportage bij het staalconcern Hoogovens in IJmuiden zien. In een industrie die jarenlang door mannen gedomineerd was, werden daar steeds meer vrouwen aan het werk gezet. Na een opleiding konden vrouwen bijvoorbeeld aan de slag als kraandrijver met hetzelfde loon en dezelfde doorgroeimogelijkheden als de mannen in het bedrijf:

Open Beelden in ‘Madurodam in Beeld’

Evenementen, Materiaal, Nieuws, , , , ,

Gisteren hebben Madurodams burgemeester Djoeke Siemssen en algemeen directeur van Beeld en Geluid Jan Müller de nieuwste aanwinst van Madurodam onthuld: het kleurrijke gebouw van Beeld en Geluid uit Hilversum.

De vakmensen van Madurodam hebben het gevelontwerp van Jaap Drupsteen minutieus nagemaakt. Daar hebben ze al hun kennis en vaardigheden voor moeten aanspreken. De gevel van het gebouw bevat kleurige, licht doorlatende geabstraheerde afbeeldingen uit allerlei televisieprogramma’s, identiek aan de gevel van het echte gebouw in Hilversum. De bouwers hebben de glazen gevel bekleed met kleurfolie, waarin 748 tv-beelden zijn verwerkt. Het glasreliëf is uit kunststof gefreesd. Vervolgens zijn de individuele ruitjes, 2.244 stuks, uitgezaagd en één voor één op de glas- en folielaag aangebracht.

Voorafgaand aan de onthulling presenteerde Beeld en Geluid de nieuwe app Madurodam in Beeld. Deze iPhone-applicatie, gratis te downloaden in de iTunes App Store, verrijkt een bezoek aan Madurodam met historische archiefbeelden van verschillende maquettes in de miniatuurstad. Deze beelden zijn allen afkomstig van Open Beelden. Een voorbeeld:

1500ste video toegevoegd aan Open Beelden

Materiaal, , , , , , ,

Nadat in oktober de 1000ste video werd geupload naar Open Beelden is er vandaag een nieuwe mijlpaal bereikt: de toevoeging van de 1500ste video. Onder die laatste 500 video’s zijn een aantal thema’s te onderscheiden, zoals winter, verkeer en vervoer, wonen, Schiphol, mode en beauty, sport, Suriname en de Nederlandse Antillen, industrie en productie, platteland en podiumkunsten. Ter gelegenheid van de 1500ste video zullen we een aantal bijzondere video’s uit enkele van deze thema’s uitlichten.

De 1500ste video die aan Open Beelden is toegevoegd betreft een item uit het Polygoonjournaal over het 60-jarig bestaan van Philips in 1951. Philips werd in 1891 door Gerard Philips en zijn vader Frederik Philips opgericht. Om het 60-jarig bestaan luister bij te zetten werd Eindhoven met duizenden gloeilampen verlicht. Ook werd in het centrum een standbeeld onthuld van Anton Philips. Deze week is het alweer 120 jaar geleden dat het elektronicaconcern werd opgericht:

De voormalige Nederlandse Antillen vierden op 20 oktober 2010 ook een bijzondere dag. Op die dag werden Curaçao en Sint Maarten onafhankelijke landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden, een status die Aruba al in 1986 verwierf. De overige eilanden – Saba, Sint Eustatius en Bonaire – werden als speciale gemeenten opgenomen bij Nederland. De status van deze voormalige koloniën is vastgelegd in het zogenaamde Koninkrijksstatuut, dat dateert uit 1954. De wijziging in 2010 was niet de eerste aanpassing van het statuut. Het Polygoonjournaal deed in 1974 verslag van een conferentie over het Koninkrijksstatuut dat in Den Haag plaatsvond. Daar werd gepraat over de wens van Suriname om onafhankelijk te worden, wat een jaar later met de eerste aanpassing aan het statuut realiteit zou worden:

In 1975 had men op het Groningse platteland andere zorgen. Het wierdedorp Weiwerd moest daar wijken voor de oprukkende industrie van het aangrenzende Delfzijl. Het Polygoonjournaal deed ter plaatse verslag van de afbraak van het dorp. De sloop is dan al in volle gang en veel bewoners hebben het dorp reeds verlaten. De plaatselijke school telt nog maar 14 leerlingen en 2 leerkrachten en in het kerkje midden in het dorp wordt al maanden geen dienst meer gegeven. Polygoon laat een nog achtergebleven bewoonster aan het woord:

Ruim 20 jaar eerder was men in het IJsselmeer juist druk bezig met de aanleg van een nieuwe stad, het toekomstige Lelystad. In 1950 werd daar vanaf het werkeiland Lelystad gewerkt aan de aanleg van een ringdijk voor de toekomstige Flevopolder. In de eerste maanden van 1954 had men het vasteland nog niet bereikt en zorgde de winter voor problemen. Door de vrieskou was er geen bootverbinding met de vaste wal meer mogelijk. Na het intreden van de dooi was het ijs echter ook niet sterk genoeg meer om de bewoners via die route van levensmiddelen en post te voorzien. De circa zestig bewoners van het eiland werden daarom te hulp geschoten door een luchtverbinding met een helikopter:

Na de toevoeging van het 1500ste zal de collectie video’s op Open Beelden steeds verder worden uitgebreid. Later dit jaar hopen we de 2000ste video beschikbaar te kunnen maken voor hergebruik. In de planning staat onder meer een selectie video’s rond het thema vrouwen, met daarin onderwerpen als damesvoetbal, vrouwelijke agenten en vrouwenemancipatie.

Open Beelden 2011: meer aanbieders, meer functionaliteit en uitbreiden hergebruik op Wikipedia

Materiaal, Nieuws, Ontwikkeling, , , , , , , , ,

In deze blogpost kijken we terug op het afgelopen jaar. Hoe heeft Open Beelden bijgedragen aan een open collectie van audiovisueel materiaal en hoe heeft het platform hergebruik van deze collectie gestimuleerd?

Honderden items toegevoegd op het platform

In 2010 hebben we honderden interessante items op het platform geüpload en daarvoor is geput uit de historische nieuwscollectie (met name Polygoonjournaals) van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Op de UNESCO World Day for Audio Visual Heritage in oktober bereikten we de mijlpaal van het 1000ste item op het platform. In onze selectieprocedure hebben sommige thema’s extra aandacht gekregen: sport, podiumkunsten, winter, techniek en Indonesië. Dit jaar was niet alleen het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid leverancier van content voor het platform. Andere prachtige bijdragen voor Open Beelden werden geleverd door het EYE Film Instituut Nederland, het Instituut voor Netwerkcultuur en het Nationaal Comité 4 en 5 mei.

API gelanceerd

In september lanceerde Open Beelden zijn open API. Gepubliceerde items en de bijbehorende beschrijvingen (metadata) zijn toegankelijk gemaakt met behulp van het Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting (OAI-PMH). Dit maakt het voor derde partijen mogelijk om de opgeslagen metadata en mediabestanden op een gestructureerde manier op te vragen. Hierdoor wordt hergebruik van materiaal van Open Beelden met de eigen applicaties mogelijk (bijvoorbeeld voor het creëren van een mashup).

Video op Wikipedia

Sinds het begin van het project heeft Open Beelden zijn audiovisuele content aan Wikimedia Commons geleverd ten behoeve van hergebruik van video op Wikipedia, bijvoorbeeld ter ‘illustratie’ van een artikel. In het begin was de ‘donatie’ aan Wikimedia Commons een handmatig proces, maar in 2010 – in samenwerking met Wikimedia Nederland – werd dit proces volledig geautomatiseerd dankzij de Open Beelden API. Met het resultaat dat Open Beelden nu verantwoordelijk is voor bijna 12% van de beschikbare video content op Wikimedia Commons. Daarmee zijn we de grootste leverancier van video’s die herbruikbaar zijn op Wikipedia.
We krijgen daarnaast steeds meer zicht op de impact van de toegankelijkheid van Open Beelden materiaal binnen Wikimedia Commons. Meer dan 550 lemma’s op Wikipedia zijn intussen voorzien van audiovisueel materiaal uit de Open Beelden-collectie. In december 2010 werden deze lemma’s bijna 1,2 miljoen keer bekeken. Dit is een indicatie van hoe groot het potentieel kan zijn voor de culturele erfgoedsector om samen te werken met de Wikimedia Foundation om zo een nieuw en groter publiek aan te spreken in een betekenisvolle context.

Nieuwe projecten hergebruiken Open Beelden

Toen Open Beelden werd gelanceerd in 2009 is het materiaal vrijwel direct hergebruikt binnen verschillende projecten. Onder andere het OPEN CITY audiovisuele archief, over een eeuw leven in de stad van de VPRO, maakte gebruik van Open Beelden materiaal. Ook het ArtTube video platform over kunst en design van het Boijmans van Beuningen Museum te Rotterdam hergebruikte materiaal. In 2010 werden tientallen projecten, klein en groot, aan de lijst toegevoegd.
Onder andere het project Oorlogsmonumenten in Beeld, een ‘location-based’ iPhone applicatie, dat een bezoek aan oorlogsmonumenten ter plekke verrijkt met audiovisueel materiaal. Gebruikers van de app kunnen onder meer nieuwsreportages en interviews met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog zien, die speciaal hiervoor beschikbaar zijn gemaakt via Open Beelden.
Een ander noemenswaardig initiatief was het project Beeld in Kaart, gericht op de educatieve sector in Nederland. Beeld in Kaart is een Google Maps mashup waarin verscheidene (educatieve) videobronnen – waaronder Open Beelden – gecombineerd zijn op een kaart. Op deze website kunnen gebruikers resultaten filteren op onderwerp (geografisch of historisch), locatie en tijdsperiode.

Wat nu?

In 2011 zal het Open Beelden platform geüpdatet worden en zullen functionele en visuele verbeteringen doorgevoerd worden. Onderdeel van de update is de realisatie van ‘portalfunctionaliteit’, waarmee derde partijen (bijvoorbeeld omroepen) hun eigen portaal (denk: http://partner.openbeeelden.nl) kunnen vormgeven en vullen met audiovisueel materiaal onder een open licentie.
De platformfunctionaliteit is onderdeel van een grotere campagne die we organiseren om meer collectiehouders aan te trekken zodat een meer divers en breder aanbod gecreëerd kan worden binnen Open Beelden. Deze campagne is gericht op publieke omroepen, regionale en locale archieven, institutionele archieven en bedrijfsarchieven.
Tot slot kunnen wij met trots melden dat Open Beelden is genomineerd voor de Museums and the Web – Best of the Web Award 2011 in de categorie ‘innovatief/experimenteel’.

Een heer in het verkeer

Materiaal, , , , , ,

De bedrijvigheid op de Nederlandse wegen is van alle tijden. Aanwijzingen van de eerste opstoppingen van auto’s zijn er al in de jaren ‘20. Zij vormen de voorlopers van de huidige alom bekende frustraties in de ochtend en avond: files. Met de jaren bleef de vraag naar gemotoriseerde voertuigen groeien wat resulteerde in kopzorgen bij menig ambtenaar. Dit leidde in 1938 tot de oprichting van het “Legioen der Welwillende Weggebruikers”. Een initiatief van de Koninklijke Nederlandse Automobiel Club (KNAC) om de hoffelijkheid in het verkeer terug te brengen, zodat de veiligheid op straat gewaarborgd kon blijven. Leden van het Legioen ‘opereerden’ onder de slogan “paraat voor wellevendheid op straat.”

Het verkeer kan niet enkel vertouwen op de welwillendheid van de weggebruikers, en zo wordt in 1965 een aantal nieuwe verkeersregels ingevoerd. Veiligheid staat daarbij hoog in het vaandel. Binnen de bebouwde kom mogen voetgangers niet meer gehinderd worden in hun oversteek door onoplettende automobilisten en pijlsnelle brommers. Het Polygoon Hollands Nieuws laat in een reportage zien dat de wijzigingen van het verkeersreglement ook de uiteenlopende functies van vluchtstroken inperkten.

Bijna 30 jaar na de oprichting van het Legioen der Welwillende Weggebruikers is de situatie op de weg vaak nog altijd één doffe ellende. Het ongewenste rijgedrag van menig weggebruiker is nog niet helemaal in de kiem gesmoord. Vooral in de drukke binnenstad van Amsterdam vormen automobilisten een groot probleem, althans hun trots bezit. Er wordt op de vreemdste plekken dubbel geparkeerd. Er kan echter niet met de boze vinger alleen naar de burger worden gewezen, er is te weinig parkeergelegenheid gecreëerd in de stad. De pittoreske bruggen die de grachten verbinden doen in 1967 korte tijd dienst als parkeerplaatsen. Al snel blijkt dat deze oplossing zenuwslopend is voor andere weggebruikers en de Gemeenteraad Amsterdam gaat gewapend met gele verf de straat op.

Naast het aanpakken van asociaal rijgedrag en parkeerproblemen, komt het autovrij maken van de Amsterdamse binnenstad ook steeds hoger op de agenda te staan. In antwoord hierop komt industrieel ontwerper Luud Schimmelpennink begin jaren ’70 met een innovatief concept voor milieuvriendelijk vervoer op de markt: de Witkar. Een driewielig elektrisch aangedreven voertuig voor twee personen dat maar liefst 30 kilometer per uur haalt. Deze elektrische driewieler is bedoeld voor het collectief: als abonnee hoef je niet te piekeren over een parkeerplaats, de Witkar is namelijk op vijf plaatsen in Amsterdam in een lader te ‘hangen’.

Sport in beeld

Materiaal, , ,

Op Open Beelden zijn recentelijk 40 video’s rond het thema sport toegevoegd. Deze items uit het Polygoonjournaal geven een beeld van diverse sporten in Nederland. Naast bekende sporten als voetbal, hockey en wielrennen, komen ook minder bekende sporten aan bod. Onder deze minder bekende sporten kan het uit Amerika afkomstige pushball gerekend worden. Bij pushball wordt door twee teams geprobeerd een reusachtige bal naar het kamp van de tegenpartij te duwen. Onder grote belangstelling van het in klederdracht gestoken publiek vindt in 1927 een pushballwedstrijd in Volendam plaats. In een verslag van deze wedstrijd is te zien dat vallende spelers daarbij geregeld onder de bal verdwijnen:

Vallen en opstaan leek ook het devies tijdens een cross country van de Koninklijke Militaire Sport Vereniging. In een verslag van het Polygoonjournaal zien we hoe de militairen te paard een parcours met sloten, hindernissen en afdalingen moeten afleggen. Daarbij gaat het er hard aan toe: paarden weigeren, gaan dwars door hindernissen heen of gaan met ruiter en al onderuit:

Afzien was het ook tijdens de 4e Amstel Gold Race in 1969. De weersomstandigheden waren verre van ideaal. De deelnemers hadden tijdens de wielerklassieker door de Limburgse heuvels veel last van het koude en natte weer. Vele renners vielen onderweg uit. Van de 170 renners die aan de start verschenen, finishten er uiteindelijk maar 34. Eddy Merckx was vooraf de favoriet, maar het was zijn landgenoot Guido Reybroeck die de sprint won:

Van weersinvloeden hadden de waterskiërs op de Bosbaan in 1962 weinig last. Tijdens de Noord-Europese en tevens Open Nederlandse Kampioenschappen Waterskiën deden de deelnemers mee op twee onderdelen: figuren en schansspringen. De 14-jarige Nederlandse Conny Dane won zowel de Nederlandse als de Noord-Europese titel in het onderdeel figuren. Bij het schansspringen ging het de Deen Glasner minder voor de wind. In zijn eerste poging sprong hij negen meter minder ver dan de uiteindelijke winnaar. Tijdens zijn tweede poging kwam hij door een verkeerde aanloop zelfs ten val, maar volgens commentator Philip Bloemendal was hij gelukkig “niet ontmoedigd” maar “wel nat”: