In opdracht van de Ministeries van OCW en Justitie voert een consortium van SEO Economisch Onderzoek, eLaw@Leiden en Prof. Paul Rutten op dit moment een onderzoek uit naar de positie en belangen van makers en uitvoerende kunstenaars in het veranderende cultuurlandschap. Het onderzoek richt zich op een aantal auteursrechtelijke kwesties rondom digitale distributie en creatie. De onderzoekers zeggen hier het volgende over:
” De opkomst van het internet als nieuw distributie- en exploitatiemedium voor werken en uitvoeringen heeft talrijke gevolgen voor creatieve makers en uitvoerende kunstenaars en daarmee ook voor onze cultuur….
Er doen zich allerlei veranderingen voor die raken aan de wijze waarop zij hun creatieve uitingen kunnen exploiteren. Zo ontstaan nieuwe mogelijkheden om rechten zelf te exploiteren en te beheren. Ook dienen zich nieuwe partners aan voor de exploitatie van werken en uitvoeringen. Voorts komt volgens sommigen het collectief rechtenbeheer in een ander licht te staan met de opkomst van het internet als exploitatieplatform.
Voor de overheid is het van groot belang beter inzicht te krijgen in de opinies van makers en uitvoerenden ten aanzien van de gevolgen van deze nieuwe ontwikkelingen.”
De kern van dit onderzoek bestaat uit een internet-enquête onder makers en uitvoerend kunstenaars in uiteenlopende disciplines, die op enigerlei wijze te maken hebben met digitale reproductie of distributie van hun werk of een registratie daarvan. Denk hierbij aan auteurs, journalisten, acteurs, musici, fotografen, ontwerpers en video kunstenaars.
Om deze doelgroep te bereiken maken de onderzoekers gebruik van een groot aantal beroepsorganisaties en collectieve beheersorganisaties. Deze organisaties werken mee aan het onderzoek door een uitnodiging voor de enquête te versturen aan de makers en kunstenaars die bij hen bekend zijn.
De bestanden van de volgende organisaties zijn daarvoor al aangeschreven:
• BBK
• BNO
• Buma/Stemra (alleen stemgerechtigden en exclusief uitgevers)
• FNV Kiem
• Fotografenfederatie
• NFTVM
• NIMK
• NORMA
• Pictoright
• SENA
• VEVAM
• VSenV
• VvEADeze organisaties vertegenwoordigen niet alle makers en uitvoerende kunstenaars in Nederland, het is het ook wenselijk om makers en uitvoerende kunstenaars te bereiken die niet zijn aangesloten bij een beroepsorganisatie of collectieve beheersorganisatie. Dit is bijzonder belangrijk omdat er verwacht mag worden dat niet aangesloten makers en uitvoerende kunstenaars als groep een ander perspectief op het onderzoeksonderwerp hebben.
Het is dus belangrijk dat deze groep ook deelneemt aan het onderzoek. Daarom bestaat er de mogelijkheid voor mensen, die aan het onderzoeksprofiel voldoen, zichzelf op te geven om vervolgens voor deelname aan het onderzoek uitgenodigd te worden. Het onderzoek is gericht op mensen die aan het volgende profiel voldoen:
• je bent in Nederland actief als maker of uitvoerend kunstenaar;
• je doet dat voor minimaal 12 uur per week (inclusief repetities of scholing) of zou dat graag willen, en
• jou werken (of opnames/reproducties ervan) worden op dit moment via internet verspreid (met of zonder je toestemming) of je verwacht dat dit in de nabije toekomst gaat gebeuren.Indien je aan dit profiel voldoet en een bijdrage aan dit onderzoek wil leveren, ga dan naar http://www.seo.nl/nl/actueel/aanmeldingonderzoek.html en laat je mailadres achter. Je ontvangt dan van het onderzoeksteam per email een inlogcode en wachtwoord voor de enquête. Ken jij iemand die aan dit profiel voldoet? Vraag hem/haar dan om zich op te geven voor het onderzoek.
De ingevulde enquête wordt volledig anoniem verwerkt en de rapportage van onderzoeksresultaten vindt plaats op geaggregeerd niveau (Individuele gegevens worden niet aan derden ter beschikking gesteld). Dit betekent dat de gepresenteerde resultaten niet tot individuele personen herleidbaar zullen zijn.
De verwachting is dat de onderzoeksresultaten begin 2011 gepresenteerd zullen worden. Zodra dat het geval is zullen we dat hier vermelden. Aan het eind van de enquête kun je ook aangeven dat je het onderzoeksrapport digitaal wilt ontvangen zodra dat gepubliceerd wordt.
Bron: http://creativecommons.nl/2010/10/11/onderzoek-auteursrecht-digitale-distributie-en-creatie/
Tag archieven: auteursrecht
Open Beelden biedt vrij gebruik archiefmateriaal
Persbericht
24 september 2009
OPEN BEELDEN BIEDT VRIJ GEBRUIK ARCHIEFMATERIAAL
Hilversum – Vandaag lanceert Beeld en Geluid Open Beelden, een nieuw open mediaplatform dat toegang biedt tot een selectie archiefmateriaal voor creatief hergebruik. Fragmenten uit deze audiovisuele collecties mogen geremixed worden in nieuwe werken. Gebruikers van Open Beelden kunnen dit nieuwe materiaal vervolgens weer toevoegen aan het platform en daarmee deze beeldbank verder uitbreiden.
Creative Commons
De toegang tot het materiaal op Open Beelden is gebaseerd op het Creative Commons-licentiemodel. Creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers en onderwijzers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan en om werken beschikbaar te stellen aan anderen op een manier die men zelf kiest. Zo worden niet alle rechten (zoals binnen het traditionele auteursrecht het geval is) maar slechts enkele rechten naar keuze voorbehouden.
Deze ‘open’ benadering wordt ook in de techniek van het platform doorgevoerd door gebruik te maken van open formaten, standaarden en softwarecomponenten. Daarbij wordt alle software die in het kader van Open Beelden wordt ontwikkeld tevens als open source-software beschikbaar.
Naast het remixen van archiefbeelden biedt Open Beelden de mogelijkheid om koppelingen met andere informatiebronnen te maken. In het kader van Open Beelden zijn er op dit moment al tientallen Polygoonitems aan lemma’s op de Nederlandstalige Wikipedia toegevoegd. Bijvoorbeeld op het lemma over Almere is de tekstuele beschrijving van de geschiedenis van deze stad voorzien van een audiovisuele illustratie over de eerste bewoners. In samenwerking met Wikimedia Nederland wordt momenteel gekeken hoe Open Beelden in navolging van dit experiment ook op een meer structurele manier een audiovisuele meerwaarde aan Wikipedia kan bijdragen.
Open Beelden is een initiatief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in samenwerking met Stichting Nederland Kennisland. Op Open Beelden zijn ruim 200 Polygoonitems afkomstig uit het archief van Beeld en Geluid te vinden. De collectie van herbruikbaar materiaal zal de komende jaren flink groeien, wekelijks worden nieuwe werken ge-upload.
Iedereen is zeer welkom om materiaal bij te dragen aan het platform. Hierbij valt te denken aan collectiebeherende instellingen en producenten, maar ook nieuw materiaal dat creatieven gemaakt hebben op basis van het materiaal op Open Beelden.
Presentaties
Het projectteam geeft presentaties over Open Beelden op de volgende evenementen:
• Vandaag, tijdens PICNIC ’09, verricht Hans Westerhof, programmadirecteur Beelden voor de Toekomst, de officiële lancering van dit mediaplatform met een presentatie tijdens de Creative Commons Special.
• In het kader van de StrangerAcademy in Amsterdam zullen van 13 tot en met 17 oktober 150 jonge filmmakers in de vorm van workshops hun vaardigheden verbeteren en in een korte tijd een filmproductie te maken. Een van deze workshops staat in het kader van Open Beelden en laat een tiental jonge filmtalenten aan de hand van het hergebruik van archiefbeelden hun eigen verhaal vertellen.
Open Beelden is ontwikkeld in het kader van Beelden voor de Toekomst, dat digitalisering en ontsluiting van audiovisueel erfgoed op grote schaal mogelijk maakt.
Rip!: A Remix Manifesto
Achter de schermen werken wij hard aan het voltooien van het Open Beelden platform en de eerste selectie archiefmateriaal om beschikbaar te stellen wanneer we lanceren. Ondertussen toch even een kort berichtje, om jullie te wijzen op een interessante documentaire die morgen tijdens Het uur van de wolf op Nederland 3 te zien is. Rip! A Remix Manifesto won de publieksprijs tijdens het IDFA 2008 en filmmaker Brett Gaylor was ook spreker tijdens de Open Video Conference waar Open Beelden ook aanwezig was.
Rip! A Remix Manifesto schets hoe een krampachtige handhaving van het auteursrecht in het huidige culturele landschap zorgt voor een rem op innovatie en creatie. Open Beelden heeft precies als doel om met een meer flexibele houding ten opzichte van het auteursrecht – met behulp van Creative Commons licenties – deze ontwikkeling om te draaien en het creatief hergebruik van audiovisueel erfgoed te stimuleren. Het is dan ook zeer bemoedigend dat dit onderwerp ook door de redactie van het Uur van de wolf opgepakt is!
De documentaire ‘Rip! A Remix Manifesto’ toont met veel humor de absurde en schokkende consequenties van het huidige auteursrecht voor particulieren, kunstenaars en wetenschappers. Een hoofdrol is weggelegd voor sample-artiest Girl Talk. Zijn opzwepende composities bestaan uit bewerkte fragmenten van bestaande muziek en als hij alle rechten daarvoor zou afkopen, zou hij miljoenen kwijt zijn. Zijn daarom ‘illegale’ optredens tonen de kunst van het sampelen en roepen vragen op over creatieve vrijheid in een tijd waarin grote mediabedrijven als TimeWarner en Disney het grootste deel van ons intellectuele eigendom bezitten.
Bron: NPS
Stageonderzoek creatief hergebruik materiaal omroepen
Sinds februari ben ik als stagiaire van de MA-opleiding Nieuw Media en Digitale Cultuur (Universiteit Utrecht) betrokken bij Open Beelden. Binnen dit project zal ik een onderzoek uitvoeren, waarvan het doel is Nederlandse omroepen aan te moedigen met Creative Commons-licenties te experimenteren. Het onderzoek zal zich met name richten op de drijfveren voor omroepen om mediacontent onder een Creative Commons-licentie op het platform vrij te geven. Daarnaast zal ik een stappenplan opstellen om het praktisch mogelijk te maken voor een omroep om bepaalde content onder een Creative Commons-licentie vrij te geven.
Op dit moment is de selectie van en zoektocht naar materiaal voor het platform in volle gang. In eerste instantie zal er daarbij voornamelijk content uit het eigen archief van Beeld en Geluid geselecteerd worden. Het is echter interessant te onderzoeken in hoeverre het mogelijk is om nieuwe, andere content onder een Creative Commons-licentie beschikbaar te stellen voor creatief hergebruik. Het aantrekken van nieuw materiaal naast het eigen archiefmateriaal is wenselijk om een zo breed mogelijk publiek aan te kunnen trekken voor een langere periode. Ook kunnen daardoor aanvullende innovatieve toepassingen ontstaan, die nieuwe mogelijkheden opleveren.
Om de drijfveren voor zowel Beeld en Geluid als de omroepen voor het Open Beelden project in kaart te brengen zal ook in worden gegaan op de vraag hoe en waar gedurende het productieproces van mediaproducties waarde wordt gecreëerd. Aangetoond zal worden dat waarde niet middels een rechtlijnig proces tot stand komt, maar ontstaat op verschillende plaatsen binnen een netwerk van verschillende actoren. De drijfveren voor omroepen zullen met name onderzocht worden vanuit een bedrijfsmatig/economisch, kwaliteits- en ideologisch perspectief.
Ook zullen gesprekken gevoerd worden met medewerkers van het Creative Commons-project bij de Duitse omroep NDR, om te achterhalen hoe het project in Duitsland is opgezet. Buiten Nederland is er al herhaaldelijk door omroepen geëxperimenteerd met de mogelijkheden van Creative Commons-licenties. Zo gaf de Duitse omroep NDR in 2007 twee tv-programma’s onder Creative Commons vrij: het mediamagazine ‘Zapp’ en het satirische programma ‘Extra 3’. Een belangrijke drijfveer is volgens NDR het gegeven dat kijkers via een omroepvergoeding al meebetaald hebben aan de inhoud van uitzendingen. De internetgebruiker kan de vrijgegeven programma’s kopiëren, verspreiden en publiekelijk beschikbaar maken, wel moeten de NDR als maker vermeld worden, en commercieel gebruik en of afgeleide werken zijn niet toegestaan. Ook de Arabische nieuwszender Al Jazeera, heeft onder de naam Al Jazeera Creative Commons Repository materiaal geselecteerd dat via cc.aljazeera.net vrijgegeven wordt. Uiteindelijk zal er een gesprek plaatsvinden met omroepen waarbij de drijfveren en mogelijkheden om een (deel van een) programma onder een Creative Commons licentie op het Open Beelden platform te zetten, besproken zullen worden.
Het project zal tevens binnen een bredere context geplaatst worden. De gebruiker binnen de hedendaagse online participatiecultuur consumeert niet alleen mediacontent, maar produceert ook zelf. De ontwikkeling van applicaties als peer-to-peer programma’s hebben er daarnaast voor gezorgd dat de bovengenoemde ‘prosumer’ steeds makkelijker aan mediacontent kan komen. Parallel aan deze ontwikkelingen heerst er op het internet een steeds kleiner wordend begrip voor het auteursrecht, waarbij toegang tot informatie als het ware geclaimd wordt. Hierdoor ontstaat er een steeds groter wordend spanningsveld tussen het auteursrecht en toegang tot informatie. Kritiek op het auteursrecht komt echter niet enkel vanuit de illegale up- en downloadershoek, ook voorstanders van het auteursrecht erkennen de in zekere mate beperkte houdbaarheid van het auteursrecht. Hierdoor ontstaat een steeds grotere roep om een aanpassing van het auteursrecht binnen het digitale domein. Creative Commons is een reactie op deze roep om aanpassing. Het Open Beelden project bouwt daarbij niet alleen voort op de behoeften van de ‘prosumer,’ maar tracht tevens de behoeften van de maker van een creatief werk en de behoeften van de gebruiker van een creatief werk in overeenstemming te brengen.
Inge van Beekum is 22 jaar en masterstudente Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Het onderzoek in het kader van Open Beelden is onderdeel van de afstudeerstage. De betrokkenheid bij projecten rondom de digitalisering van de collecties van Beeld en Geluid ziet zij als een interessante aanvulling op de eerder opgedane theoretische en praktische kennis op het gebied van nieuwe media en het auteursrecht. Met name de aandacht voor creatief hergebruik van open content, en het aftasten van de mogelijkheden van Creative Commons-licenties, ziet zij als een interessante praktijkervaring.