Categoriearchief: Ontwikkeling

Open Beelden 2011: meer aanbieders, meer functionaliteit en uitbreiden hergebruik op Wikipedia

In deze blogpost kijken we terug op het afgelopen jaar. Hoe heeft Open Beelden bijgedragen aan een open collectie van audiovisueel materiaal en hoe heeft het platform hergebruik van deze collectie gestimuleerd?

Honderden items toegevoegd op het platform

In 2010 hebben we honderden interessante items op het platform geüpload en daarvoor is geput uit de historische nieuwscollectie (met name Polygoonjournaals) van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Op de UNESCO World Day for Audio Visual Heritage in oktober bereikten we de mijlpaal van het 1000ste item op het platform. In onze selectieprocedure hebben sommige thema’s extra aandacht gekregen: sport, podiumkunsten, winter, techniek en Indonesië. Dit jaar was niet alleen het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid leverancier van content voor het platform. Andere prachtige bijdragen voor Open Beelden werden geleverd door het EYE Film Instituut Nederland, het Instituut voor Netwerkcultuur en het Nationaal Comité 4 en 5 mei.

API gelanceerd

In september lanceerde Open Beelden zijn open API. Gepubliceerde items en de bijbehorende beschrijvingen (metadata) zijn toegankelijk gemaakt met behulp van het Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting (OAI-PMH). Dit maakt het voor derde partijen mogelijk om de opgeslagen metadata en mediabestanden op een gestructureerde manier op te vragen. Hierdoor wordt hergebruik van materiaal van Open Beelden met de eigen applicaties mogelijk (bijvoorbeeld voor het creëren van een mashup).

Video op Wikipedia

Sinds het begin van het project heeft Open Beelden zijn audiovisuele content aan Wikimedia Commons geleverd ten behoeve van hergebruik van video op Wikipedia, bijvoorbeeld ter ‘illustratie’ van een artikel. In het begin was de ‘donatie’ aan Wikimedia Commons een handmatig proces, maar in 2010 – in samenwerking met Wikimedia Nederland – werd dit proces volledig geautomatiseerd dankzij de Open Beelden API. Met het resultaat dat Open Beelden nu verantwoordelijk is voor bijna 12% van de beschikbare video content op Wikimedia Commons. Daarmee zijn we de grootste leverancier van video’s die herbruikbaar zijn op Wikipedia.
We krijgen daarnaast steeds meer zicht op de impact van de toegankelijkheid van Open Beelden materiaal binnen Wikimedia Commons. Meer dan 550 lemma’s op Wikipedia zijn intussen voorzien van audiovisueel materiaal uit de Open Beelden-collectie. In december 2010 werden deze lemma’s bijna 1,2 miljoen keer bekeken. Dit is een indicatie van hoe groot het potentieel kan zijn voor de culturele erfgoedsector om samen te werken met de Wikimedia Foundation om zo een nieuw en groter publiek aan te spreken in een betekenisvolle context.

Nieuwe projecten hergebruiken Open Beelden

Toen Open Beelden werd gelanceerd in 2009 is het materiaal vrijwel direct hergebruikt binnen verschillende projecten. Onder andere het OPEN CITY audiovisuele archief, over een eeuw leven in de stad van de VPRO, maakte gebruik van Open Beelden materiaal. Ook het ArtTube video platform over kunst en design van het Boijmans van Beuningen Museum te Rotterdam hergebruikte materiaal. In 2010 werden tientallen projecten, klein en groot, aan de lijst toegevoegd.
Onder andere het project Oorlogsmonumenten in Beeld, een ‘location-based’ iPhone applicatie, dat een bezoek aan oorlogsmonumenten ter plekke verrijkt met audiovisueel materiaal. Gebruikers van de app kunnen onder meer nieuwsreportages en interviews met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog zien, die speciaal hiervoor beschikbaar zijn gemaakt via Open Beelden.
Een ander noemenswaardig initiatief was het project Beeld in Kaart, gericht op de educatieve sector in Nederland. Beeld in Kaart is een Google Maps mashup waarin verscheidene (educatieve) videobronnen – waaronder Open Beelden – gecombineerd zijn op een kaart. Op deze website kunnen gebruikers resultaten filteren op onderwerp (geografisch of historisch), locatie en tijdsperiode.

Wat nu?

In 2011 zal het Open Beelden platform geüpdatet worden en zullen functionele en visuele verbeteringen doorgevoerd worden. Onderdeel van de update is de realisatie van ‘portalfunctionaliteit’, waarmee derde partijen (bijvoorbeeld omroepen) hun eigen portaal (denk: http://partner.openbeeelden.nl) kunnen vormgeven en vullen met audiovisueel materiaal onder een open licentie.
De platformfunctionaliteit is onderdeel van een grotere campagne die we organiseren om meer collectiehouders aan te trekken zodat een meer divers en breder aanbod gecreëerd kan worden binnen Open Beelden. Deze campagne is gericht op publieke omroepen, regionale en locale archieven, institutionele archieven en bedrijfsarchieven.
Tot slot kunnen wij met trots melden dat Open Beelden is genomineerd voor de Museums and the Web – Best of the Web Award 2011 in de categorie ‘innovatief/experimenteel’.

Staatssecretaris OC&W noemt Open Beelden als praktijkvoorbeeld van open video

Staatssecretaris van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Marja van Blijsterveldt-Vliegenthart haalt in een recente geschreven reactie op vragen van de SP over de bereikbaarheid van uitzendingen van de publieke omroep via internet Open Beelden aan als een goed voorbeeld van de toepassing van open videostandaarden.

Het gaat hierbij specifiek om de vraag van de SP waarom er bij de NPO niet is gekozen voor een open standaard product voor de site Politiek24 van de NOS. Hierop reageert de staatssecretaris als volgt:

Het actieplan Nederland Open in Verbinding verplicht het gebruik van open standaarden. Voor de standaarden die op de lijst staan voor pas-toe of leg-uit is afgesproken dat overheden ze moeten (gaan) toepassen en zich moeten verantwoorden indien ze daarvan afwijken. Op dit moment staat er nog geen open standaard op de lijst voor het beschikbaar maken van video in een open formaat.

Er zijn wel mogelijkheden om video in open formaat beschikbaar te stellen. Een voorbeeld daarvan is www.openbeelden.nl waar gebruikt wordt gemaakt van het open formaat Ogg Theora voor video. Dit is een initiatief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.

Volgens de NPO is op dit moment echter Ogg Theora, maar ook andere producten, als open standaard nog niet geschikt voor een kwalitatief goede en beheersbare grootschalige distributie van video via Internet Protocol.

De NPO blijft daarnaar wel op zoek. In dat verband werkt de NPO samen met het programmabureau Nederland Open in Verbinding en andere partijen aan het tot stand komen van een handreiking multimediaformaten. Deze publicatie kan partijen helpen bij het maken van een goede afweging over het inzetten van formaten. Er zullen bovendien goede praktijkvoorbeelden in worden beschreven voor bijvoorbeeld het publiceren van video op internet via een open standaardproduct.

Bron: Rijksoverheid.nl

In de bovengenoemde handreiking multimediaformaten van Nederland Open in Verbinding zal Open Beelden tevens als praktijktoepasssing een plaats krijgen. Wij zijn trost op deze erkenning en hopen dat onze ervaringen zullen bijdragen aan vervolgstappen van de NPO en andere (semi-)overheidsinstellingen om publieke video zo breed mogelijk beschikbaar te stellen, middels open standaarden.

Ontwikkeling Open Beelden van start

Na een verkenning van verschillende open source (media)platformen is voor de ontwikkeling van Open Beelden de keuze gevallen op MMBase. Aan deze keuze lagen een aantal argumenten ten grondslag, waaronder de aanwezigheid van gespecialiseerde ontwikkelaars in Nederland, de volwassenheid van het platform en de huidige gebruikersgroep (in het bijzonder de vele publieke omroepen).

Op de keuze voor MMBase volgde de keuze voor ontwikkelaar André van Toly, d+g design. Dit bedrijf heeft meer dan vijftien jaar ervaring met het bouwen van internetapplicaties en maakt hierbij sinds 2001 uitsluitend gebruik van MMBase. André van Toly werkte eerder voor GroenLinks, Milieudefensie, Ilse (Nu.nl), ICTU (Overheid.nl) en verschillende omroepen. Daarnaast – en niet onbelangrijk – is André van Toly nauw betrokken bij de open source gemeenschap rond MMBase.

Momenteel werkt André van Toly, d+g design in nauwe samenwerking met Beeld en Geluid en Kennisland aan het functioneel ontwerp voor Open Beelden, om medio april met de daadwerkelijke ontwikkeling van start te gaan. In juni wordt de eerste versie van Open Beelden feestelijk gelanceerd.

Inventarisatie van open source software voor video

Dit is een bericht ter verspreiding van ons recente onderzoek naar de beschikbaarheid van open source software voor video:

Open Source Video Software: An Inventory (OpenDocument Text file, 52 KB)

Deze inventarisatie is het resultaat van een voortdurend onderzoek van de R&D afdeling van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid naar de beschikbaarheid van open source software voor video. Dit onderzoek wordt in de eerste plaats gedaan om de ontwikkeling van Open Beelden te ondersteunen maar komt ook de kennis en expertise van het instituut in het algemeen ten goede. Vervolgens vloeit dit weer terug in diverse onderzoeksprojecten en de ontwikkeling van software en diensten. Het streven is om een overzicht van de beschikbare software voor het gehele spectrum te krijgen, van productie tot distributie en uiteindelijk consumptie. Daarnaast wordt ook naar processen als archivering, interactie en creatief hergebruik gekeken.

De verspreiding van dit document is bedoeld als een eerste stap in de richting van kennisdeling over dit onderwerp en het opstarten van een gezamenlijke voortzetting van deze inventarisatie. Onze hoop is dat dit document het startpunt zal zijn van omvangrijker en gedetailleerder overzicht. Om dit mogelijk te maken is het document opgemaakt in een OpenDocument Text bestand en is het onder een Creative Commons licentie beschikbaar. Voel je dus vrij om de inventarisatie te corrigeren, informatie toe te voegen of – bijvoorbeeld – het document om te zetten in een wiki!

P.S. Er is ook een PDF versie beschikbaar voor de minder ‘open’ lezers.

UPDATE: De Open Video Alliance heeft de inventarisatie in haar wiki opgenomen, zodat iedereen eraan kan bijdragen!

Beeld en Geluid wiki: Collectiekennis als open content

De Beeld en Geluid wiki maakt kennis over de collectie van Beeld en Geluid beschikbaar. Centraal staan films, radioprogramma’s en televisieproducties die in het kader van Beelden voor de Toekomst gedigitaliseerd worden. Op de wiki staan biografieën van personen, een overzicht van hun oeuvre en een beschrijving van programma’s waarin zij te gast of onderwerp van gesprek waren.

Alle informatie op de Beeld en Geluid wiki is – net zoals het toekomstige materiaal op Open Beelden – beschikbaar onder een open content Creative Commons licentie. Het gaat hierbij specifiek om de Naamsvermelding-Gelijk delen variant van Creative Commons. Dankzij deze licentie kan de informatie op de wiki door iedereen worden gekopieerd, veranderd, verspreid en vertoond, onder de enkele voorwaarde dat de naam van de auteur wordt vermeld en dat nieuwe werken onder dezelfde licentie worden aangeboden. Op de wiki zijn ook de uitgebreide voorwaarden te vinden. Voor dit project is bewust voor een licentie met zo weinig mogelijk restricties gekozen, om een zo groot mogelijke publieksparticipatie te stimuleren. Ook maakt deze licentie het mogelijk om aansluiting te vinden bij een groot aantal andere projecten, zoals bijvoorbeeld Wikipedia. Hoewel Open Beelden om creatief hergebruik van het daadwerkelijke archiefmateriaal draait en de wiki zorgt voor contextualisering van collectiekennis, zijn de voordelen van de de Naamsvermelding-Gelijk delen variant van Creative Commons ook voor Open Beelden het overwegen waard.

Gelijk aan hoe Open Beelden zal zijn, is de Beeld en Geluid wiki gebaseerd op open source software. Het gaat hierbij specifiek om de MediaWiki wikisoftware, waar Wikipedia bijvoorbeeld ook op draait. De vrij beschikbare broncode van deze software bespaart in eerste instantie de moeite om het wiel compleet opnieuw uit te hoeven vinden, terwijl het tegelijkertijd relatief simpel is om eventueel gewenste aanpassingen te doen. Daarnaast maakt de beschikbaarheid van de broncode – en hopelijk tevens goede documentatie van de werking van de software – ervoor dat derden in staat worden gesteld om te werken aan verbeteringen van en aanvullingen op de software.

Lees verder Beeld en Geluid wiki: Collectiekennis als open content

Eerste brainstormsessie

Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Stichting Kennisland ontwikkelen in het kader van Beelden van de Toekomst een nieuw project, genaamd Open Beelden. Het doel van dit project is om online toegang te bieden tot een selectie van archiefmateriaal en daarmee het creatief hergebruik van dit materiaal aan te moedigen. Een voorbeeld van dergelijk hergebruik is het ‘remixen’ van archiefbeelden in nieuwe video’s. Open Beelden biedt daarnaast de mogelijkheid om koppelingen te maken met andere informatiebronnen (zoals bijvoorbeeld Wikipedia), waardoor het voor derden makkelijk wordt om ‘mashups’ te ontwikkelen. De toegang tot het materiaal wordt gebaseerd op het Creative Commons-licentiemodel waarbij niet álle rechten (zoals binnen het traditionele auteursrecht het geval is), maar slechts énkele rechten naar keuze worden voorbehouden. Deze ‘open’ benadering wordt ook in de techniek doorgevoerd door gebruik te maken van open formaten en open source-software. Bovendien komt alle software die in het kader van Open Beelden wordt ontwikkeld tevens als open source-software beschikbaar.

De ontwikkeling van het project ging deze maand van start met een brainstormsessie bij Kennisland in Amsterdam. Het doel van deze bijeenkomst was het in kaart brengen van de huidige (open source) oplossingen op het gebied van digitale video. Hiervoor waren acht digitale video-experts uitgenodigd. Na een korte introductie van Beelden voor de Toekomst en Open Beelden, gaven zij allen inspirerende presentaties van hun huidige werk. De dag sloot af met een algemene discussie over het plan van aanpak voor Open Beelden.

Hieronder volgt een verslag van de brainstormsessie. Open Beelden zal eind dit jaar als een bètaversie worden gelanceerd.

Lees verder Eerste brainstormsessie